erotiCulture ερωτικός πολιτισμός
Το ΜΩΒ δέχτηκε ένα ανηλεή πόλεμο ύβρεων, πολιτικών ισχυρισμών εν είδη αξιωμάτων, απειλών εξοστρακισμού από το δημόσιο χώρο, με αφορμή ένα ενυπόγραφο άρθρο της Σ. Βωβού με τίτλο «Γένους θηλυκού ή @παπάκια». Ισχυρισμοί που επιδιώκουν να επιβάλλουν τον Κανόνα του τι ορίζεται και τι είναι φεμινισμός και ποιοι είναι οι εχθροί.
Ο φεμινισμός ως κίνημα απελευθέρωσης των γυναικών γεννιέται και αναπτύσσεται σε συνθήκες δημοκρατίας που ευνοούν την πνευματική ελευθερία, την κοινωνική αμφισβήτηση, την διεκδίκηση δικαιωμάτων, τον επιστημονικό διάλογο, και την αναζήτηση δημοκρατικότερων μορφών κοινωνικής οργάνωσης. Στα απολυταρχικά καθεστώτα οι φεμινιστικές ιδέες διώκονται, αν όχι οι ίδιες οι φεμινίστριες. Ενώ οι φεμινιστικές κατακτήσεις , γεννήματα αγώνων, αναδιαμορφώνουν και επηρεάζουν τη δημόσια σφαίρα και την κοινωνική συνείδηση σε δημοκρατικά περιβάλλοντα. Ο φεμινισμός συγκροτείται ως κίνημα μέσα από τις γυναίκες ως πολιτική κατηγορία ανάλυσης και αντίστασής.
Ο φεμινισμός δεν υπήρξε ποτέ ενιαίος και ομοιογενής. Αναπτύχθηκε στα πλαίσια των ευρύτερων κοινωνικο-πολιτιστικών θεωριών που τροφοδοτούνται από την επιστήμη αλλά και από φιλοσοφικές και πολιτικές προσεγγίσεις με αποτέλεσμα τη δημιουργία διαφορετικών φεμινιστικών ρευμάτων τα οποία μπορεί να συνυπάρχουν αλλά και να συγκρούονται. Ο ριζοσπαστικός φεμινισμός δίνει έμφαση στις πατριαρχικές ρίζες της ανισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών, της κυριαρχίας των ανδρών επί των γυναικών. Συγχρόνως όμως ο ριζοσπαστικός φεμινισμός αντιτίθεται στην υπάρχουσα πολιτική και κοινωνική οργάνωση και αναδεικνύει τους τρόπους με τους οποίους η γυναικεία υποτέλεια προς όφελος των ανδρών διαπλέκεται με τις καπιταλιστικές στρατηγικές. Στην Ελλάδα όπως και σε όλες τις δυτικές χώρες, ο ριζοσπαστικός φεμινισμός, έκανε συνήθως πολιτική αναφορά στην αριστερά αποτελώντας μέρος του ευρύτερου προοδευτικού κινήματος.
Όμως τι συμβαίνει όταν η συμπερίληψη γίνεται δόγμα και η «προοδευτική» αριστερά αρνείται την αντιπαράθεση για κρίσιμα και σύνθετα θέματα του κοινωνικού βίου και του βίου των γυναικών; Εκτός του ότι αφήνει χώρο στη δεξιά για τα ίδια ζητήματα, κινδυνεύει να συμβάλει στην δημιουργία καινούργιων λογοκρισιών και αδικιών, αντί στην ανάπτυξη νέων δημοκρατικών πρακτικών. Η πολυπλοκότητα ορισμένων βασικών ζητημάτων του σύγχρονου πολιτισμού, όπως η παρένθετη μητρότητα, το σύστημα της πορνείας η «ταυτότητα φύλου» που αντικαθιστά το βιολογικό φύλο, είναι μερικά μόνο από τα ζητήματα στα οποία είναι απαραίτητο να επανέλθει στο επίκεντρο η γυναικεία οπτική, η φεμινιστική σκοπιά ώστε να μην καταλήξουμε η δογματική προσέγγιση της συμπερίληψης να καταστήσει τις γυναίκες αόρατες.
Η πατριαρχία αιώνων εγκλώβισε τις γυναίκες σε στερεοτυπικούς ρόλους, εκπαιδεύοντας τις από τη γέννηση τους στη φροντίδα όλων των άλλων, βάζοντας τους άλλους πάνω από τις ίδιες. Μέσα από τον φεμινισμό οι γυναίκες αναθεωρήσαμε αυτό τον ρόλο και αναζητήσαμε την έξοδο από την αορατότητα, την ανάδειξη του γυναικείου λόγου, εντοπίζονας όλα εκείνα τα νήματα που υφαίνουν το πέπλο της πατριαρχία κάτω από το οποίο αναγκαστήκαμε να προσαρμοστούμε. Ήταν μία πορεία απελευθέρωσης με μεγάλο κόστος. Σήμερα η διεκδίκηση της γυναικείας ορατότητας καταλήγει να θεωρείται ότι μειονεκτεί, αν δεν συμπεριλαμβάνεται στον αγώνα υπέρ των άλλων;
Η ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΙΔΕΩΝ ΤΟ ΟΞΥΓΟΝΟ ΤΟΥ ΦΕΜΙΝΙΣΜΟΥ
Οι φεμινιστικές ιδέες έχουν ανάγκη το οξυγόνο του δημοκρατικού διαλόγου για να καρποφορήσουν, και να αποκτήσουν υλική δύναμη που μπορεί να αλλάξει τη ζωή των γυναικών Όμως δυστυχώς, παρατηρούνται σοβαρές επιθέσεις κατά της ελευθερίας της σκέψης εμποδίζοντας το δημοκρατικό διάλογο. Επιχειρείται ο εκφοβισμός και η φίμωση όσων εκφράζουν κριτικές θέσεις απέναντι σε ορισμένες ιδέες και πολιτικές του τρανσακτιβισμού.
Σήμερα όσοι/ες αντιτίθενται σε μια νεοφιλελεύθερη και εμπορική αντίληψη για τη χρήση των σωμάτων και την άσκηση της προσωπικής ελευθερίας, αντιμετωπίζουν όχι μόνο τις κλασσικές κατηγορίες περί φανατισμού, συντηρητισμού και φασισμού, ή τις πιο μοντέρνες κατηγορίες «ομοφοβίας» και «τρανσφοβίας», αλλά συχνά αντιμετωπίζουν, από τους κύκλους που θα έπρεπε να διαθέτουν τα υψηλότερα ποσοστά δημοκρατικής ευαισθησίας, απειλές αποκλεισμού από το δημόσιο χώρο. Σε άλλες δυτικές χώρες, όπως η Βρετανία, οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, το φαινόμενο αυτό έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις. Ακαδημαϊκοί και πολιτικά πρόσωπα —αποκλείστηκαν, πιέστηκαν ή παραιτήθηκαν επειδή τόλμησαν να διατυπώσουν σκέψεις γύρω από τη σημασία του βιολογικού φύλου, των γυναικείων χώρων ή της μητρότητας.
Η εφαρμογή πολιτικών τύπου No Platform, η απαγόρευση δηλαδή της παρουσίας διαφωνούντων σε δημόσιους χώρους, έχει δημιουργήσει ένα ασφυκτικό περιβάλλον ιδεολογικής ομοφωνίας. Η “δογματική” στάση ενός μέρους του τρανσακτιβιστικού λόγου, που υιοθετείται συχνά άκριτα από μερίδα της Αριστεράς, αντικαθιστά τη θεμελιώδη αρχή του δημοκρατικού διαλόγου με πρακτικές φίμωσης και εκφοβισμού..
Τα τελευταία χρόνια, ο όρος «ομοφοβία και τρανσφοβία» είναι ευρύτατα παρών στη δημόσια συζήτηση, από τις σχολικές αίθουσες μέχρι τις πολιτικές δηλώσεις, από τις διαδηλώσεις στους δρόμους μέχρι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αν οι λέξεις «ομοφοβία και τρανσφοβία» χρησιμοποιούνται αδόκιμα προκειμένου να φιμώσουν τη διαφωνία, δεν είναι πλέον ένα εργαλείο απελευθέρωσης, αλλά ελέγχου. Ειδικότερα, οι γυναίκες που ασκούν κριτική σε αυτούς τους ισχυρισμούς κατηγορούνται ότι επιδίδονται σε «ρητορική μίσους». Ωστόσο δεν είναι συκοφαντία, ούτε προσβολή, ούτε απειλή να πεις ότι κανένα δικαίωμα δεν υπερβαίνει τη χρησιμοποίηση του σώματος και των φυσιολογικών λειτουργιών άλλων ανθρώπων.
Το να συζητάμε για την παρένθετη μητρότητα δεν είναι μίσος, ενώ η απαγόρευση της συζήτησής της είναι αυταρχισμός και λογοκρισία. Ακόμη και ο αγώνας για την εξάλειψη της ανδρικής βίας κατά των γυναικών, παρά την άκρως ανησυχητική αυξητική τάση που σημειώνεται σε όλο τον κόσμο, εμφανίζεται ως αγώνας κατά της «έμφυλης βίας», όπου η «γυναίκα» εξαφανίζεται για να δώσει τη θέση της σε όλες τις άλλες «ταυτότητες». Έτσι ο αγώνας κατά της βίας καταλήγει να είναι ένας αγώνας που κανείς δεν αναγνωρίζει από ποιον και εις βάρος ποίου ασκείται. Αφήνοντας έτσι περιθώριο στη συγκρότηση και ανάπτυξη ακροδεξιών κινημάτων με θέσεις όπως «η βία δεν έχει φύλο», με πρωταγωνιστές κακοποιητικούς άνδρες, με αποτέλεσμα τη συσκότιση των αιτιών και την κανονικοποίηση του φαινομένου.
ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ
Οι γυναίκες αντιμετωπίσαμε αποκλεισμούς αιώνων από το δημόσιο χώρο, τους χώρους εργασίας, τη δημόσια σφαίρα, τον δημόσιο λόγο κ.α. Αντιπαλέψαμε αποκλεισμούς, καταρρίψαμε τείχη, διεκδικήσαμε και κατακτήσαμε ελευθερίες. Δεν θα μας φοβίσουν τώρα!
Δεν υπάρχει πραγματική συμπερίληψη χωρίς διάλογο. Δεν υπάρχει προοδευτικότητα χωρίς αντιπαράθεση ιδεών. Και σίγουρα δεν υπάρχει φεμινισμός χωρίς τις γυναίκες στο κέντρο της αφήγησης. Αν σήμερα επιτρέψουμε τη φίμωση, αύριο θα μιλάμε για φεμινισμό χωρίς φεμινίστριες. Ο φεμινισμός μας επαναφέρει στην εαυτή μας. Μόνο εμείς μπορούμε να οικοδομήσουμε τη δική μας ιστορία και την ελευθερία μας. Θέτοντας τις πολιτικές σχέσεις των γυναικών στο επίκεντρο, οραματιζόμαστε να μεταμορφώσουμε ολόκληρο τον πολιτισμό, για έναν ριζικά διαφορετικό και καλύτερο κόσμο για όλες και όλους, και όχι απλώς λίγο λιγότερο άδικο από τον σημερινό.
