Πατριαρχική Μονογαμία

Ένα γνώριμο μοτίβο επανέρχεται συχνά σε κάθε γυναικοκτονία. Οι δράστες επικαλούνται τη ζήλια τους για (πραγματικές ή φανταστικές) παράλληλες σχέσεις των θυμάτων τους με τα οποία πολλές φορές έχουν ήδη χωρίσει. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα ο φόνος επέρχεται όταν ο δράστης συνειδητοποιεί ότι ο χωρισμός είναι οριστικός και δεν πρόκειται η γυναίκα αυτή να γίνει δική του ποτέ ξανά. Η σύνδεση με το αίσθημα ιδιοκτησίας είναι προφανής. Η γυναίκα είναι για αυτούς τους άνδρες ένα αντικείμενο που τους ανήκει, όπως το σπίτι ή το αυτοκίνητό τους. Αν δεν την έχουν αυτοί είναι διατεθειμένοι να τη σκοτώσουν ώστε να μην την έχει κανείς. Αυτή η αντίληψη βασίζεται σε μια ολόκληρη κουλτούρα που δεν είναι άλλη από αυτήν της πατριαρχικής μονογαμίας.

Μια κουλτούρα που αντιμετωπίζει τα παιδιά ως ιδιοκτησία των γονιών και τις γυναίκες ως ιδιοκτησία των ανδρών. Μια αντίληψη που αντιμετωπίζει μεταξύ άλλων τη γυναίκα ως προϊόν για αυτό άλλωστε σύμφωνα με αυτόν τον μισογύνικο μύθο ένας άνδρας που έχει ερωτικές εμπειρίες με πολλές γυναίκες έχει αξία, αφού έχει καταναλώσει πολλά προϊόντα, ενώ μια γυναίκα που έχει πάει με πολλούς άνδρες δεν έχει αξία αφού είναι σαν ένα μεταχειρισμένο αντικείμενο. Τα τραγούδια, οι ταινίες, τα παραμύθια, η θρησκεία, οι ιστορίες και οι αφηγήσεις με τις οποίες κοινωνικοποιούμαστε μας μαθαίνουν ότι η ανώτερη και μόνη φυσιολογική μορφή σχέσης είναι η πατριαρχική, μονογαμική οικογένεια.

Αυτή η κουλτούρα που επιβλήθηκε σε όλον τον κόσμο μέσω της αποικιοκρατίας που ταυτίζει το σεξ με την αναπαραγωγή και στιγματίζει σχεδόν κάθε άλλη μορφή σχέσης και σεξουαλικότητας πέραν της ετεροσεξουαλικότητας και της μονογαμίας μας εκπαιδεύει από νεογέννητα να αντιμετωπίζουμε τους άλλους ως ιδιοκτησία μας, να χρησιμοποιούμε κτητικές αντωνυμίες για να περιγράψουμε τον τρόπο που σχετιζόμαστε με άλλα πρόσωπα,να θεωρούμε τη ζήλια ως μέτρο της αγάπης και να διασκεδάζουμε τραγουδώντας

«Γιατί με κάνεις να πονώ να υποφέρω τόσο

Πρόσεξε γιατί μπορεί να σε σκοτώσω

Δεν αντέχω να σε βλέπω μ’ άλλους να γυρνάς

Γιατί με κάνεις να πονώ να υποφέρω τόσο

Πρόσεξε γιατί μπορεί να σε σκοτώσω

Πάψε πλέον να με τυραννάς»

Αν θέλουμε να μιλήσουμε για τις γυναικοκτονίες πρέπει επιτέλους να μιλήσουμε και για τον ελέφαντα στο δωμάτιο: την πατριαρχική μονογαμία που οπλίζει το χέρι των δραστών και γλιστράει μέσα από τα λόγια με τα οποία προσπαθούν να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους. Η κουλτούρα αυτή δεν πλήττει μόνο τα μη-μονογαμικά άτομα τα οποία και περιωριοποιούνται, στιγματίζονται και στερούνται των κοινωνικών τους δικαιωμάτων ως προς το γάμο και την τεκνοθεσία. Η κουλτούρα αυτή πλήττει και όσα άτομα ζουν μέσα σε (κατ’ όνομα ή κατ’ ουσία) μονογαμικές σχέσεις και οι γυναικοκτονίες είναι μόνο μια ακραία όψη ενός φάσματος που περιλαμβάνει ακραίο έλεγχο, ψυχολογική βία, συναισθηματικούς εκβιασμούς, παράλογες προσδοκίες από τον/την σύντροφο και πολλά άλλα.

Αν θέλουμε να εξαλείψουμε ή έστω να μειώσουμε δραστικά τις γυναικοκτονίες από τις κοινωνίες μας χρειάζεται πέρα από τα πολύ σωστά και επείγοντα μέτρα που προτείνονται να δημιουργήσουμε μια κουλτούρα αποδοχής όλων των σεξουαλικών και σχεσιακών προσανατολισμών, μια κουλτούρα που θα βάζει στο κέντρο της ύπαρξης τα δίκτυα, τις παρέες και τις κοινότητες και όχι το ερωτικό ζεύγος και την πυρηνική οικογένεια. Έτσι οι άνθρωποι θα έχουν ένα δίχτυ στήριξης και αλληλεγγύης ανεξάρτητα από το αν είναι σε σχέση και την υποστήριξη που έχουν ανάγκη για να αποδράσουν από μια τοξική σχέση όταν αυτό είναι αναγκαίο.

Χρειάζεται να ξεμάθουμε τον κοινωνικό προγραμματισμό που μας κάνει να αισθανόμαστε λειψοί και λειψές χωρίς ερωτικό σύντροφο, που μας μαθαίνει ότι η ρομαντική αγάπη σημαίνει πόνος, βία και κτητικότητα, που μας μαθαίνει ότι οι γυναίκες ανήκουν στον άνδρα τους. Μπορεί να μην έχουμε καν τις λέξεις για να φτιάξουμε αυτήν την κουλτούρα. Μπορεί να ξυπνάνε μέσα μας τραύματα που δεν ξέραμε καν ότι υπήρχαν. Είναι ένας δρόμος δύσκολος γιατί τον φτιάχνουμε περπατώντας αλλά ταυτόχρονα όμορφος και κάθε μέρα όλο και πιο αναγκαίος. Γιατί μέσα από αυτήν τη νέα κουλτούρα μπορούν να ανθίσουν παρέες, ομάδες, κοινότητες και γιατί όχι κοινωνίες χωρίς γυναικοκτονίες, με αλληλεγγύη και όχι ανταγωνισμό, με μοίρασμα και όχι κτητικότητα, με συναπόλαυση και όχι ζήλια. Εκεί που η αποκλειστική σχέση θα είναι μια από τις άπειρες επιλογές του σχετίζεσθαι και όχι μια πατριαρχική επιβολή που σπέρνει βία, πόνο και θάνατο.

Αρχική Δημοσίευση: polyamorygr.wordpress.com & Αναδημοσίευση: sexpositive.gr